Mặc dù hoa của cây lạc nở trên mặt đất, nhưng quả của chúng sau khi được thụ phấn cần một môi trường tối và ẩm ướt để phát triển. Vì vậy, chúng phải chui xuống đất và phát triển thành “củ lạc”, như chúng ta thường gọi. Hãy cùng Phương Pháp Việt tìm hiểu rõ hơn về cây lạc ra củ như thế nào thông qua những nội dung dưới đây.
Đặc điểm của củ lạc
Củ lạc, được người dân Nam Bộ gọi là đậu phộng hoặc đậu phụng, trong khi người dân Trung Quốc gọi lạc là quả trường sinh hay sống đời. Trong lĩnh vực dinh dưỡng học, củ lạc còn được biết đến với tên gọi là “thịt thực vật”.
Lạc có tên khoa học là Arachis hypogaea, thuộc loại cây thực vật trong họ Đậu. Đây là loại cây thân thảo có thể tăng từ 30 đến 50 cm mỗi năm.
Lá của cây lạc mọc đối nhau, có hình dạng kép như lông chim với bốn lá chét, có độ dài từ 1 đến 7 cm và độ rộng từ 1 đến 3 cm. Hoa của cây lạc có dạng hoa đậu điển hình, màu vàng với điểm gân đỏ, và cuống hoa dài từ 2 đến 4 cm.
Khi củ lạc bắt đầu phát triển sau khi thụ phấn, cuống hoa sẽ kéo dài ra và uốn cong đến khi củ chạm mặt đất, sau đó phát triển thành dạng củ trong đất. Củ lạc thường có chiều dài từ 3 đến 7 cm, mỗi củ chứa từ 1 đến 4 hạt và thường có 2 hạt.
Hình dạng của củ thường là thuôn, không chia đôi, có một ít thắt eo ở giữa các hạt và có nhiều vân mạng. Hạt lạc có hình trứng và có rãnh dọc khi được tách ra.
Củ lạc hay quả lạc?
Theo nhiều nghiên cứu khoa học, khái niệm “củ” được định nghĩa là phần cấu trúc của thực vật bị biến đổi và phình to để lưu trữ các chất dinh dưỡng. Củ có thể là rễ như trong trường hợp của khoai lang, hoặc củ có thể xuất phát từ thân cây như trong trường hợp của khoai tây và củ su hào.
Ngoài ra, theo định nghĩa khoa học, “quả” là sản phẩm của quá trình hoa thụ phấn và phát triển. Kết hợp với các định nghĩa trên, có thể kết luận rằng lạc là sản phẩm của quá trình tạo ra quả, vì vậy, cách gọi chính xác nhất cho nó phải là “quả lạc”.
Hoa của cây lạc thường mọc ở phần thân gần mặt đất, do đó sau khi thụ phấn, hoa sẽ phát triển thành một ống thân dài và hướng xuống đất. Phần đầu của ống thân chính là quả lạc, mà chúng sẽ tiếp tục phát triển khi xuyên thẳng xuống đất và ẩn mình.
Do quá trình này, trong dân gian, chúng ta thường gọi những thứ được thu hoạch từ dưới đất là củ. Vì cách thu hoạch lạc thường là đào đất, nên người ta thường xem xét quả lạc như một loại củ.
Cây lạc ra củ như thế nào?
Mặc dù hoa của cây lạc nở trên mặt đất, nhưng sau khi hoa hoàn thành quá trình thụ phấn, chúng cần môi trường tối và ẩm ướt để phát triển tiếp. Do đó, chúng sẽ tự đào sâu xuống đất và phát triển thành củ lạc, như chúng ta thường gọi.
Thành phần dinh dưỡng của hạt đậu phộng
Hạt đậu phộng chứa nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng như sau:
- Đậu phộng bao gồm khoảng 20-30% vỏ và 70-80% hạt.
- Hạt đậu phộng chứa từ 2-3% lớp vỏ lụa, trong đó có chứa các chất như catechol và leucoanthocyane, mang lại tính chất tương tự như Vitamin P cho vỏ lạc.
- Nhân đậu phộng có thành phần chủ yếu bao gồm:
- 3-5% nước.
- 2-4% chất vô cơ.
- Khoảng 20% glucozit, bao gồm glucose và tinh bột.
- 20-30% protein, trong đó có một loại globulin được gọi là arachin chiếm 60-75%.
- 25-40% albumin, trong đó có chất onarachin, có khả năng tan trong nước và không chứa muối.
- Trong nhân đậu phộng, có một số chất quan trọng như:
- 4,9% D-threonine.
- 7,8% conarachin.
- Thành phần chủ yếu trong hạt đậu phộng là:
- 40-50% chất béo, hay còn gọi là dầu lạc hoặc oleum arachidis.
- Dầu đậu phộng chứa nhiều glyceride của axit béo no và không no, bao gồm axit arachidic (C20) và axit lignoceric (C24), cũng được tìm thấy trong bơ cacao và bơ sữa bò.
- Trong phần chất không xà phòng hóa, có chứa sterol và vitamin.
Thành phần dược chất của cây đậu phộng, đặc biệt là trong hạt, đã được nghiên cứu rất nhiều. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện Hemophilie trong hạt, một chất có khả năng cầm máu rất tốt và có thể tan trong nước. Hemophilie có tác dụng làm co thắt các động mạch và tăng cường trương lực cơ.
Kết luận
Trong quá trình phát triển của cây lạc, sau khi hoa thụ phấn và kết thúc giai đoạn sinh sản, quả lạc sẽ phát triển thành một ống thân dài và hướng xuống đất. Phần đầu của ống thân sẽ tiếp tục phát triển và chuyển hóa thành củ lạc trong môi trường tối và ẩm ướt. Hy vọng qua bài viết bạn đã có được câu trả lời cây lạc ra củ như thế nào và hiểu hơn về loại hạt này nhé !
